17. DIEJ VAN GRIEZEGRÖBBE... DIEJ OET VOASJE....

Vrouwluuj oet Griezegrubbe

Ja, diej oet... völ zelf mèr in, diej oet Gebrook, oet Wienesroa.....

Tis of doa in doerklingkt dat ze neet van òs zin, neet zoee good bekind zint, neet gans eige. En ich dingk dat dat omgekieerd vuur hun etzelfde woar: ziej voelte zich -en noe dingk ich aan diej hiejboave geneump zint- van Griezegröbbe en Voasje, neet van Nuth.

0f dat nog zoee is? Ein-waere sjient un verduld mujleke zaak.

Wiej ich nog op de liegere sjoeel woar in Nuth, in de joare twinteg, lieerde ich al dat diej va Griezegröbbe get taenge diej van Nuth hawwe. Da gong op zieekeren daag et geruch dat et weer zoeewiet woar: dr koom ruuzing tössje diej van Griezegröbbe en diej van onger aan de Baan.

Wat doamit bedoeld woar en woerom diej ruuzing zoee nuuedeg woar, wis eigelek nieemes. Get wiej tradiesje? Et rippeteerde zich va tied tot tied.

Meistal woaren et de zelfde, diej diej sinjaale versjpreidde, doamit sjpanning oproopend en de taengepartie opzjwensend. Et vertelde zich doeer en de sjpanning sjtieeg. De ongerwiezesj sjieene nieks in de gaate te höbbe. Diej zich da klobde woare de jonge van bepoalde femieles mit hunne aanhang.

De vuurbereidinge woare ummer dezelfde: kluppels woerte oet de hegke rond de sjoeel (en dat woare dr doew veul ) getrokke of mitgeberach van heim en verborge vuur et moment dat komme zow.

D-day, noa veer oer begos et. Onger sjpieeltied al woar me begos te sjelle en dreige: wach mer tot sjtraks en dan begòs de vuursjtelling: sjelle, duuje, trappe en dan koome de prengele. De sjlaeg woare neet te telle en de peblieke belangstelling van de res drom heen woar gegarandeerd. Tot ein van de pertiee achteroet begòs te trekke en op de leup gong. Soms verloert de ein, dan weer de anger pertiej,

Sangerendaags woert zich nog get koad aagekieeke, meh de res van et joar woar alles geweun of dr nieks gebuuerd woar. Et moos noe eimoal zoee.

Soms oach koame reserves owdgedeende va vuuerege joare, diej van sjoeel aaf woare, helpe: da gong et waal hèl toe, diej wolle de lol nog ins mitmaake.

Zjeuf Clerx

Joare denoa: Keploan Clerx, Zjeuf, enne heerleke boerezoeen, haw van ziene baas, pesjtuurke Helgers, allebei zieeleger gedachtenis, de zörg vuur de jeug gekrieege.

Dae sjtabde op zieekeren daag biej òs binne, wiej ich mit miene kollega en gowwe vrundj Ed Smeets oet Wessem zoot te kalle. Dat trof: hae moos os allebei höbbe, want hae haw gehuurd dat vr allebei gesjlaag woare vuur os hoofakte en dus noe vriej woare om heum te helpe. V’r koste keeze wae hopman van de verkennesj wol waere en wae de Kajottesj wol helpe. Ed woar vreuger verkenner gewae, dus kreeg ich de Kajottesj, de Katholieke Arbeidersjeugd, meis jonge diej op de koel wirkde. Omdat ich pas zelf enne moand of ach,

neuge in et loak haw gewirk, ongergronds, pazde ich doa good biej, mende Zjeuf.

Harie Zoere, Zef Ingenhut, This Hoen (de letste twiee allebei jongk gesjtorve) trokke dra en ich moos zoeeget es vertroewesman en helper fungeere.

Et haw werkelek good gegange, vanoet de gehuchte koome ze waekeleks noa de oavende in de kelder van et patrenaat (laater Veontheater). Oach waal aparte oavende biej keploan heim.

rechs de boavewoening bie Merie Hermans

Obbene oavend koome, gans verbouwereerd, Harie en e paar angere de trap op van os boavewoening, biej Merie Hermans: diej va Griezegröbbe hawwe de kolder in de kop gekrieege. Ze woare neet versjieene, meh hawwe sjteul, bengk en wat ze zoee los vonge de keldertrap aafgedonderd en woare doew sjtiefte gegange.

Vr höbbe ze noeets miee gezieen, wat Clerx en Harie oach perbeerde. Ze koome neet miee, basta.

Vierteg joar laater.

Vilt mich e gezetteknipsel in heng. Enne joernelis haw de boavegehuchte van Nuth ontdekt en Griezegröbbe en Tersjtroate onger de loep genomme.

De Bölsjerclub rond 1930

Wat Griezegröbbe betruf ging et vuural uuver de Bölsjerfieeste, diej doa vreuger om de veer joar woerte gehowte. Et 'interview' van heum mit de luuj oet Griezegröbbe, woert biej kaffee Woutesj gehawte, es ich mich neet vergis, doa woe de fanfaar rippeteerde. Natuurlek sjtong dr ein fotoo biej.

De foto wie Lei ze zich herinnert

Doa zoote biejei: Sjeng Jonge en Lies zien vrow, wieer Wiel Bouts enne van mien klas vreuger, en oma Bouls en Sjef Haustermans, dae waal neet van Griezgröbbe gebeurteg woar.

Sjeng Jonge veurde et woerd. Hae vertelde dat destieds de Bölsjerfieeste in verband sjtonge mit de oags: 

Karre trokke langs de gehuchte mit de Bölsjerfieeste

karre trokke -sjoeen verseerd- langs de gehuchte, uuveral jong luuj mitsjleipend, tot ze biej de fieeswei in Griezegröbbe aakoome. Hae herinnerde zich dat mit greun zaep ingesjmieerde verkskes gevange mooste waere, dat geblinddokt proemepap gegaete woert, klomperenne woerte gehowte, dat gaare woert gaete en natuurlek dat et zakrenne neet woert vergaete. En dan woerte Bölsjer-leedjes gezonge. De gezetteman kòs et huure, ze woare ze nog neet vergaete. Me koom van Nuth oet neet gow in Griezegröbbe, et loog (en lik) get terzieje oet. De waereld woar doa waal neet mit tuute toegeplek, meh, et ligk toch get verborge.

Wiej owd woar ich, wiej ich noa Griezegröbbe rende, omdat vr in Nuth

taenge dn oavend et doa irges zooge brenne. Et woar al taamelek duuster en deste geweldeger de vlamme en de roak. Et woar dn ieesjte kieer dad'ch

zoee get mitmagkde, dat geren van veul luuj, dat brullende viee, dat gelökkeg gered woar: et belangrekste deil van hun bezit en inkomme.

Doa woar get wad'ch nog noeets gezieen haw: de brandweer van Nuth.

diej ow brandweer

Ich bedoel diej ow brandweer, diej mit dae groeete bak en diej pompe..

Ich höb mich aafgevroag, woe ze't waater vandan hoalde? Tis weer Hub Ritzen dae òs vertelde:

'In de loop van 1932 volgde de aansluiting van Grijzegrubben. Hiermede was de gehele gemeente, uitgezonderd de meest afgelegen gehuchten, van behoorlijk water voorzien. De gemeente pompen mochten niet meer van gemeentewege worden hersteld en zodoende verdwenen na korte tijd de vele puthuisjes uit de gemeente'.

Zoee diej vroag is weer opgelos: dat waater vuur de brandweer en vuur et viee en de luuj koom oet de 'Vele puthuisjes'. Meh wat dat woare en wiej ze oetzooge kin ich mich neet herinnere. Woare et pötte? Dan sjnap ich dat woerd 'vele' neet.

Mit diej 'veraf gelegen gehuchten' zint dingkelek Tersjtroate, Gennebrand en Genhèl gemènd. Wanniee et waater doa koom, zag Hub neet.

Al woar et illektresj leeg al twinteg joar in dees sjtrieek, op de

gehuchte en de allein ligkende boereheuf koom et pas langzaam aan.

In 1928 droog Nuth et gemeintelek illektresjbedrief uuver aan de PLEM.

Dingkelek haet et doew flotter gegange ofsjoeen nog neet van huuj

op mörge, want Hub wèt weer te vertelle:  


ln 1959 is een moderne straatverlichting in het grootste gedeelte van onze gemeente gereed gekomen, nadat in de voorgaande jaren het bovengrondse net reeds vervangen was door een ondergronds net'.

En nog get, wat zich ow luuj i Griezegröbbe mesjien herinnere sjreef Hub: 

'De eerste vergadering ter bespreking van het grote ruilverkavelingsobject achter Grijzegrubben en Terstraten vindt plaats op 16 december 1937..... een oppervlakte van ongeveer 500 ha wordt economisch verkaveld en door dienstbare wegen doorsneden'. 


Vuur Griezegröbbe vuural van belangk omdat doa veul boere woende.

Nog dit: de vreigel taenge Nuth, dae owwe vrieekel, 'is netuurlek

allang passé. Jeugzung zulle vr mèr zegke, want laater nieks es

goods gehuurd.