foto, film en geschiedenis van Nuth vroeger

zaterdag 6 november 2010

21. KATHAGE.

KATHAGE

Hub Ritzen
sikkretaaris va Gebrook
Hub Ritzen, haw in de crisistied van darteg tot vierteg, gei werk en veul tied.Ich herinner mich datter ein van de beste voetballesj van de Minor woar. In welke joare, dat weit ich neet miee. En nog get haw 'r es leefhöbberie: hae sjnuffelde gaer in traktaate en dokemente biej et oetzeuke van de historie van Voasje. 
Hub woar getrowd mit
Netje va Gieraeds
Ich höb'm hiej al ein paar kier aagehoald. Van de distrebuusje koom 'r biej de gemeinte Gebrook en brach et tot sikkretaaris van diej gemeinte. 
Hae woar getrowd mit Netje van Gieraeds oet nuth. Veul te vreug, miensjelekerwies gesjproake is Hub noa Slivvenhieer motte goan.
Ein van diej boerderiee woar va Ritzen
Ich zag int vurrege sjtökske, dat in Voasje aan de langs de Riekswaeg e paar boerderiee looge aan de waeg noa Hommert. Ein van diej woar va Ritzen, meh ich mein dat Hub via et gymnasium van de paatesj i Sjummert (red.: 't Keleezj in Zitterd) aan diej culturele intresse woar gekomme.
Wat ich noe sjrief is weer van Hub. Meh ieesj dit:

Wat höbbe ze os in de lieegere sjoeel volgesjtop mit naame van allerlei keuninge, graave, hertooge en zoee wieer. Van boete mooste vr ze allemoal kinne mit de joartalle debiej. Wat haet me devan onthowte? Haw et anger waerde vuur os? 
Meister Lei Cloasse 1928
Geweldig, went de meister dat vreugere good en sjpannend wis te vertelle, Meh, onthowte op dae laeftied? Gelökkig höb ich ieemes in Nuth in de viefde klas gat: Meister Lei Cloasse. Zien vertellinge puueterde de intresse vuur gesjiedenis in mich los. Intresse, dat is et geheim, mein ich. En went et dan oach nog get uuver de eige sjtrieek, diej vr koste, gong wirkde et dobbel.
Zoee oach wat Hub vertelde uuver Nuth, Voasje, Kathage.
En noe dan Hub: ( ich vertaal et mèr weer int plat).

Karel de Sjtoute woar giefteg op ziene baas, keizer Frederik. Dae haw 'm, platweg gezag, bezeikt. De sjtad Neuss aan de Rijn zow 'r mores lieere. En zoee trok Hertog Karel vanoet zien tentekamp in Haasdel langs de route Hunnecum- Nuth- Kathage- Voasje noa de Rijn op Sint Jacobsdaag van et joar 1474.
Enne kronieksjriever, waarsjienlek oet Baek, besjreef woee Karels troepe doew looge en wiej ze de luuj hiej begaajde:
'syn volck van wappen dat lach oem Tricht in den lande van Valkenborgh ende Dalheym, als te Haren, te ltter, te Merssen ende te Steyn, te Ormont ende alle dorpen, ende sonderlinghe tot Elsloe, ende dreyffen jamer over die arme schemel huysluyden.

Karel trok biej Kathage uuver de gelaenbaek
Sie veyngen se, sie sloegen se, sie staecken se, sie en sparden Kyrcke noch Kluysse.... Ende doe quam der Hertoch Karle... ende doe brack hee op ende toch tot Kathage over, als voer Nuysse opten Ryn int busdom Colen ende doer quam hee voer des vridachs noe Synte Jacopsdach in Julio.....'

Dus Karel trok biej Kathage uuver de gelaenbaek, diej mit de baenje un sjtrategesje mujlekheid is gewaes.

de muuelekar van Kathage
De vuurletsle foto in et fotebeukske lieet de muuelekar van Kathage zieen, wiej ze elken daag doer Nuth trok, mit e tempo van kom ich huuj neet doa, dan mörge. Cor dae de teks dronger sjreef, mènde dat et de muuelekar van de windjmuuele van Hunnecum woar. Meh hae sjrief zelf: 'Voerlui waren de gebroeders Keulen’ en dat woare de jonge van Kathage. Hae zaet et zoee sjoeen:
'Niet altijd stipt op tijd, want langs de route bevonden zich meerdere pleisterplaatsen, die het paard precies kende. 0ok zonder aanmaning van de voerman hield het halt aan café's die traditiegetrouw moesten worden aangedaan'
.
Nol va Keule oet Kathage en Zef Crapels
"veul woert doew nog mit kar en paerd verveurd"
Me preuft de fijne humor drachter: die van Keule woare bekind en geleefd, sjuus doer diej kaffeekes, woe zich.enne (of miee) gepitsjt woert om werm te waere, want et trok op diej hoefkar'
Et bleef allemoal 'in 't nette: te veul gedrongke hawwe ze noeets op hun roet.
Et haw oach get mit de gezelligheid te maake. Aan de tieek troffe zich miee voorluuj, want veul woert doew nog mit kar en paerd verveurd.

De Mueele in Kathage
Et verheulke dad 'ch destleds hoert, haw domit te maake, mit diej plaatse woe ze plengkde , zich enne drongke en kaarde: toepe of guulkere. En et gebuuerde waal dat de jonge hun zondesgeld gow kwiet woare, want pap Keule heel hun kort: hae kòs ze....
0p zieekeren daag woert de reis langs de boere en bekkesj ongerbroake biej zoeen hellegehuuske, wiej gezag om zich op te werme, want et woar enne mistroeestege, raengenechtege daag in et noajoar. Dus woert oach 'effe' gekaart. Ze wonne, ze verloerte en bleeve verleeze. Selderment, dat geld moos truuk, meh et woar of dn duuvel mit sjpieelde. Wat gedoan? Alle geld
Cafe Haarjs in Kathage, ein va die hellegehuuskes
woar in de tesje van de angere, 'Vuur enne zak mael 'hoerte de mitsjpieelesj obins zegke. Meh oach dae woert verloare. Dae middeg woert neet veul miee verkoch...,.

E paar daag laater vertelde ze wiej ze 't heim geflik hawwe.

De pap haw nieks gemirk. Tieen zek mooste ze heim aaflaa, onger toezich van pap.Ze hawwen 'm vuurgeteld mit de zek op de poekel: 'Kiek pap, dat is nummer tieen, dat nuuege, dat ach, dat zieeve, dat zös en gr zeet dr sjtond ter nog veer op de kar". Zös en veer mak tieen'.
0f et zoee gebuuerd is, loat ich in't midde. Meh, good gevonge woar et.

2 opmerkingen:

  1. Et Loeën van de mølder woar et moelsgesjraps. En moel is en buut woein et meal dat gemale woar woordt gesjot. Vanoet de moel ging et truuk in zek en die ginge noa de bekker. Et meal dat achterbleef in de moel woar et møldersloeën. Dat moos droetgesjrapt weare. Bie sommige møldesj bleef deks veul moelsgesjraps achter.

    Hoebèr van de muële, wie vier em neumde, heel vah meziek. Hee is nog vuurzitter geweas van de harmenie vah Voasje. Hee noom ennekieër mien mam en mien zøster mit noa e concert van et WMC ih Kirkroa. Et concert woar bezig, fluustert Hoebèr mien mam in de oere: Tiny, ich meus ens enne loate vlege. Effe later: hee is mich opte søkke weggegange.

    Kingerversje dat ver ih Kathage zonge: Lieske oet de muele, zoot op et vuele, vuele sjprong, Lieske zong, dottem de knoap van de brook aaf sjprong.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Joep,
    Ich hub van '48 tot '74 in kathage gewoond neve de vrachtriejer Ledoux .Die jonges van Keulen houwe in dee tied ein kar mit enne touwe bok drop .Me of do van foto's zint weit ich neet.

    gr. Huub de Haan

    BeantwoordenVerwijderen